تفاوت و فرق تخلیه ید و خلع ید در چیست؟
امکان دارد که فردی بدون کسب اجازه شما در ملک شما زندگی نماید و یا آن که مستأجر شما با اتمام مهلت قرارداد اجاره خود همچنان به بهره گیری از خانه شما مصر باشد و آن را به شما تسلیم ننماید. در مورد اوّل فرد غاصب از همان ابتدای کار از شما در راستای تصرف خانه‌‌تان اذن نگرفته است، میبایست دعوای خلع ید طرح گردد. ولو طی مورد دوّم مستأجر ابتدا اجازه داشته است امّا با اتمام مؤعد قرارداد اجاره، اذن از میان رفته است و وی همچنان در ملک شما باقی مانده است. نوع دادخواستی که حال باید نگارش گردد متفاوت می باشد که در ادامه مطلب با تفاوت و فرق تخلیه ید و خلع ید بهتر و بیشتر آشنا خواهیم شد.
دعوای خلع ید
به لحاظ قانونی خلع ید به دعوایی اطلاق می شود که در آن مالک یک مال غیرمنقول همانند؛ خانه، مغازه یا زمین زراعی و… علیه متصرف غیر قانونی مال خویش اقامه نموده است و از دادگاه رسیدگی کننده چنین می خواهد، متصرف را از ملک وی اخراج بنماید و ملک مورد نظر را بدو بازگرداند.
ارکان تشکیل دهنده دعوای خلع ید؛
جهت وقوع هر دعوایی برخی شرایط لازم است. شرایط منوط بر خلع ید عبارت می باشد از؛
- می‌باید سند مالکیت وجود داشته باشد؛ برای آن که شما بتوانید دعوای خلع ید را مطرح بنمایید باید مالکِ ملک مورد نظر باشید و یا از جانب مالک سمت قانونی داشته باشید، به عنوان نمونه؛ وکیل وی باشید. پس لازم است دلایل مالکیت خویش را به دادگاه تسلیم نمایید تا دادگاه بعد از رسیدگی به علل مالکیت و احراز دیگر شرایط در ماهیت مسئله حکم را صادر کند. از این جهت چنانچه که شما مالک منافع ملک باشید نمی توانید در راستای اقامه دعوای خلع ید اقدام کنید.
- مال، یک مال غیرمنقول باشد؛ مال غیرمنقول یعنی آن دسته از اموالی که قابلیت جا به جایی ندارد. پس موضوع دعوای خلع ید لازم است یک مال غیرمنقول چون؛ زمین، خانه، مغازه، یک واحد آپارتمان، و… باشد و طرح دعوای خلع ید در ارتباط با مال منقول ممکن نیست.
- تسلط و تصرف متصرف به صورت غیر قانونی باشد؛ در راستای اقامه دعوی خلع ید، نیاز می باشد که ید خوانده غاصبانه بوده و یا در حکم غصب باشد. «یعنی به حالت غیر قانونی و بدون اذن، تصرف صورت گرفته باشد» پس اگر که فردی به صورت امانی و یا به شیوه غیر قانونی بر مال غیرمنقول شما تسلط داشته باشد، نمی توانید خلع ید وی را خواستار شوید.
تفاوت و فرق تخلیه ید و خلع ید در چیست؟
- در دعوی خلع ید هیچ گونه معاهده ای میان مالک و متصرفِ ملک وجود ندارد. ولو در دعوای تخلیه ید، معاهده اجاره میان آن دو وجود دارد و دعوای تخلیه در راستای اتمام مؤعد اجاره یا تخلف از شرایط عقد اجاره طرح می گردد.
- جهت طرح دعوای تخلیه ید نیاز نمی باشد مالکِ ملک مورد نظر باشید و همین که شما مالکِ منافع باشید کفایت می کند. ولو طرح دعوای خلع ید فرع بر مالکیت می باشد. یعنی وجود سند مالکیت ملک الزامی است.
- دعوی تخلیه ید ناشی از یک ارتباط معاهده ای و دعوی خلع ید ناشی از تصرفات غاصبانه است. و هر یک اثرات مربوط به خویش را دارا هستند.
- موضوع دعوای خلع ید حتماً و حتماً مال غیرمنقول می باشد. ولو موضوع دعوای تخلیه ید گاهاً امکان دارد مال غیرمنقول و گاهاً هم ممکن است مال منقول باشد.
- دعوای تخلیه ید غیر مالی می باشد و امّا دعوای خلع ید مالی می باشد.
- رسیدگی به دعوای تخلیه ید در ارتباط با اماکن مسکونی در صلاحیت شورای حل اختلاف و امّا تخلیه ید اماکن تجاری و مکان کسب و کار با دادگاه خواهد بود. ولو دادگاهی که ملک مورد دعوی در آن جا واقع شده است برای رسیدگی به خلع ید صالح خواهد بود.
خلع ید از ملک مورد نظر به چقدر زمان نیازمند است؟
متأسفانه دعاوی املاک در کشور ایران بسیار طولانی مدّت می شوند. و زمان معینی برای رسیدگی به یک دعوای ملکی همانند خلع ید قابل پیش بینی نمی باشد. اغلب طی مدّت زمان یک سال به صدور رأی ختم پیدا می کند. بنابراین ما در وکیل علی حاتمی راد نمی توانیم زمان مشخصی را جهت خاتمه دعوای خلع ید از ملک بیان داریم.
امیدواریم که ما در این متن از خود توانسته باشیم شما را با تفاوت و فرق تخلیه ید و خلع ید آشنا سازیم. البته شما می توانید در صورت وجود سؤالات بیشتر در این زمینه با ما در وکیل علی حاتمی راد تماس حاصل فرمایید.